Karkas (głośnika)

Karkas (ang. voice coil former lub bobbin) w głośniku dynamicznym to cylindryczny element konstrukcyjny, na którym nawinięta jest cewka głośnika. Cewka zazwyczaj jest nawinięta na zewnętrznej stronie karkasu, ale spotyka się też konstrukcje gdzie cewka jest nawijana z obu stron. Spotykane są również przetworniki dynamiczne pozbawione karkasu, gdzie cewka jest samonośna, co dotyczy głównie słuchawek.

Karkasy głośników wykonywane są z różnych materiałów. Stosuje się aluminium, kapton, papier, włókno szklane, nomex, tytan. Papier był szeroko stosowany w pierwszych dziesięcioleciach funkcjonowania przemysłu elektroakustycznego. Z czasem popularność papieru zmalała, a dominującymi materiałami w głośnikach hi-fi stały się aluminium i kapton.

Chociaż podstawowa funkcja konstrukcyjna karkasu jest prosta, to jednak znaczenie tego elementu dla funkcjonowania głośnika jest istotne i wielorakie. Karkas stanowi połączenie pomiędzy membraną a cewką, w której powstaje siła poruszająca cały układ drgający, przenosi więc obciążenia mechaniczne. Poza tym karkas ma też duże znaczenie dla sposobu odprowadzania ciepła z cewki.

Właściwości mechaniczne i termiczne materiału karkasu, jego kształt i grubość istotnie wpływają na parametry techniczne, a także na charakter brzmienia całego głośnika. Zależnie od założeń projektowych dotyczących parametrów technicznych, od przewidywanych zastosowań głośnika i od swoich preferencji brzmieniowych konstruktorzy wybierają konkretne rodzaje karkasów.