Głośnik DML (nxt)

Głośnik, w którym do użytecznego promieniowania dźwięku wykorzystywane są mody (fale giętne) powstające w membranie. W konwencjonalnych głośnikach dynamicznych dąży się do tego, aby korzystać wyłącznie z tłokowego mechanizmu pracy membrany, a mody są traktowane jako zjawisko pasożytnicze. W głośnikach DML (nxt) sytuacja jest odwrócona - to właśnie równomiernie rozproszone mody są wykorzystywane do użytecznego promieniowania. Sama membrana jak i elementy pobudzające ją do drgań są projektowane specjalnie z myślą o wzbudzaniu modów. Stąd pochodzi też nazwa tej konstrukcji - DML to skrót od słów distributed mode loudspeaker (głośnik rozproszonych modów). W języku polskim stosuje się też określenie panel na fale giętne.

Głośniki DML zostały opracowane w latach 1990-tych. Badania przeprowadzono w firmie Verity Labortories, należącej wówczas do Verity Group (wraz kilkoma innymi firmami jak Mission, Cyrus, Quad, Roksan i Wharfedale). Zespół pracował pod kierownictwem Henry'ego Azimy, znanego wcześniej głównie z działalności w firmie Mission. W 1996 roku przeprowadzono pierwsze oficjalne prezentacje. Dla promocji i produkcji technologii DML powołano wówczas nową firmę o nazwie NXT i skrót nxt był też stosowany dla samej technologii oraz głośników. Dlatego też dla określenia DML oraz NXT stosuje się zamiennie.

Głośniki DML są produkowane w różnych rozmiarach i mogą mieć różnego rodzaju układy do pobudzania membrany. Najpopularniejszym układem napędowym jest konwencjonalna cewka z magnesem. Głośniki DML są płaskie i mogą być zaprojektowane tak by ich powierzchnia spełniała funkcje dekoracyjne.

Głośniki DML pod wieloma względami różnią się od konwencjonalnych głośników dynamicznych. Różnice mają charakter techniczny, użytkowy i dotyczą też wrażeń subiektywnych u słuchaczy.

Głośniki DML generują dźwięk, który jest rozproszony już przy samej powierzchni membrany/panela. Mogą być używane bez obudowy i mogą promieniować z obu stron. Obecność ścian w bezpośrednim sąsiedztwie głośnika DML nie zaburza jego pracy tak jak w przypadku głośnika dynamicznego. Głośniki DML mają szerokie i równomierne charakterystyki kierunkowe w szerokim paśmie. Przy zwiększaniu odległości od panela do słuchacza poziom głośności spada wolniej niż dla głośnika dynamicznego.

Głośniki DML mogą obsługiwać szerokie pasmo, ale generalnie nie są w stanie odtwarzać niskich częstotliwości. Pomijając ograniczenia związane z masą i mocą układu napędowego zasadniczym problemem jest wytworzenie odpowiednio gęsto rozmieszczonych modów w zakresie niskich częstotliwości.

Specyfika promieniowania głośnika DML powoduje, że istotnej zmianie ulega charakter efektów stereofonicznych, co jest uważane za wadę w porównaniu z tradycyjnymi rozwiązaniami.

Głośniki DML nie zdobyły popularności w domowym sprzęcie audio hi-fi, ale są stosowane w innych dziedzinach. Pokrewnym rozwiązaniem są głośniki BMR (balanced mode radiator), które łączą mechanizm pracy tłokowej z mechanizmem opartym o fale giętne. Głośnki BMR są stosowane także w audio hi-fi.